افزایش تولید خوراک دام در سال 2024 با وجود چالش‌های اساسی

تولید جهانی خوراک در سال ۲۰۲۴ به ۳۹۶٫۱ میلیارد تُن رسید که نسبت به سال قبل ۱٫۲٪ رشد داشت. بیشترین سهم تولید به خوراک طیور اختصاص داشت و حدود ۴۲٫۷٪ از کل بازار را در اختیار داشت، اگرچه رشد خوراک طیور به دلیل شیوع آنفلوانزای فوق‌حاد پرندگان (HPAI) کمتر شد. خوراک نشخوارکنندگان و خوراک حیوانات خانگی نیز رشد قابل‌توجهی داشتند. منطقه آسیا-اقیانوسیه تنها منطقه‌ای بود که عمدتاً به دلیل کاهش تولید در چین، کاهش تولید را تجربه کرد.

بیماری‌های تب خوکی آفریقایی (ASF) و HPAI تأثیر گسترده‌ای بر تولید و بازار خوراک داشتند، اما اقدامات زیست‌امنیتی و توسعه واکسن‌ها به تثبیت تولید جهانی کمک کردند. اروپا، آمریکای لاتین و آفریقا و خاورمیانه رشد خوبی در تولید خوراک داشتند و در اقیانوسیه، استرالیا افزایش ۱۱٪ در تولید خوراک گاو پرواری را تجربه کرد. شیوع HPAI باعث کشتار انبوه طیور، اختلال در تجارت جهانی و نوسانات قیمت پروتئین شد و کنترل آن در کشورهای شمال آمریکا، اروپا و آسیا دشوار بود.

فشارهای اقتصادی و تغییرات سیاسی جهانی نیز روی تولید و مصرف خوراک دام اثرگذار بودند. کاهش قیمت ذرت و سویا در برخی مناطق، تولید خوراک را افزایش داد و صادرات نقش مهمی ایفا کرد، در حالی که شرایط اقلیمی سخت مانند خشکسالی وابستگی به خوراک‌های تجاری را افزایش داد و هزینه‌ها را بالا برد. اقدامات پایداری و نوآوری‌های زیست‌محیطی در اروپا و آمریکا باعث بهبود بهره‌وری و کاهش ردپای کربن شدند و تغییر ترجیحات مصرف‌کنندگان، به‌ویژه افزایش تقاضا برای محصولات باکیفیت و محلی، تأثیر مستقیم بر تولید خوراک داشت.

تولید خوراک حیوانات خانگی نیز به دلیل افزایش مالکیت حیوانات خانگی و گرایش به خوراک باکیفیت بالا رشد چشمگیری داشت. تعداد کارخانه‌های تولید خوراک در جهان افزایش یافت و بیش از ۴۲۰ کارخانه جدید در سال ۲۰۲۴ تأسیس شد. چین با سرمایه‌گذاری در کارخانه‌های بزرگ و پیشرفته، صنعت خوراک خود را برای رشد آینده آماده می‌کند و پیش‌بینی می‌شود روند رشد تولید خوراک جهانی در سال‌های آینده ادامه یابد، به شرط مدیریت بهتر بیماری‌ها و حفظ تاب‌آوری صنعت.


کشورهای برتر تولیدکننده خوراک دام

در سال ۲۰۲۴ جایگاه ۱۰ کشور برتر از نظر تولید خوراک تغییر قابل توجهی نداشت: ترکیه از رتبه دهم به نهم صعود کرده و جای ژاپن را گرفته است. با وجود تغییرات قابل توجه در حجم تولید، سایر کشورهای حاضر در جمع ۱۰ کشور برتر در همان رتبه‌های قبلی باقی مانده‌اند. به‌طور کلی این ۱۰ کشور نزدیک به ۶۵٫۶٪ از کل تولید خوراک جهانی در سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص داده‌اند (در حالی که در سال ۲۰۲۳ این سهم ۶۶٪ بوده است). تقریباً ۵۲٪ از مصرف خوراک جهانی در چهار کشور چین، ایالات متحده آمریکا، برزیل و هند متمرکز شده است.


خوراک جوجه گوشتی

خوراک جوجه گوشتی همچنان بزرگ‌ترین بخش گونه‌ای در تولید خوراک است و ۲۷٫۶٪ از کل تولید جهانی را به خود اختصاص می‌دهد. تولید خوراک جوجه گوشتی در سال ۲۰۲۴ حدود ۱٫۸٪ افزایش یافت و به ۳۸۵٫۴ میلیون تُن رسید که نشان‌دهنده مقاومت این بخش در برابر نوسانات تقاضای منطقه‌ای و چالش‌های مداوم مربوط به بهداشت و هزینه‌هاست.


خوراک مرغ تخم‌گذار

در حالی که بخش طیور همچنان جایگاه نخست خود را حفظ کرده است، نرخ رشد آهسته ۱٫۴٪ در تولید خوراک مرغ تخم‌گذار نشان‌دهنده چالش‌هایی است که این صنعت با آن مواجه است؛ از جمله مشکلات ناشی از آنفلوانزای فوق‌حاد پرندگان (HPAI) و تولید مازاد در برخی مناطق.


خوراک خوک

بخش تولید خوراک خوک یکی از تنها دو بخش بزرگ تولید خوراک دام در جهان بود که در سال ۲۰۲۴ با کاهش ۰٫۶٪ روبه‌رو شد. رشد در بخش‌های تولید گوشت خوک در اروپا، آمریکای لاتین و آمریکای شمالی با کاهش در آفریقا و آسیا-اقیانوسیه جبران شد.


خوراک گاو شیری

بخش گاو شیری جهانی به‌طور غیرمنتظره‌ای رشد قوی داشت و ۳٫۲٪ (معادل ۵٫۱ میلیون تُن) افزایش یافت. این رشد عمدتاً به دلیل تقاضای بالای مصرف‌کنندگان، قیمت مطلوب شیر و تغییر به سمت روش‌های دامداری متمرکزتر بود.


خوراک گاو پرواری

حجم خوراک گاو گوشتی از ۱۳۱٫۶ میلیون تُن در سال ۲۰۲۳ به ۱۳۴٫۱ میلیون تُن در سال ۲۰۲۴ افزایش یافت که نشان‌دهنده رشد جهانی ۱٫۸٪ است.


خوراک آبزیان

تولید جهانی خوراک بخش آبزیان در سال ۲۰۲۴ حدود ۱٫۱٪ کاهش یافت و روند نزولی این بخش که از سال ۲۰۲۳ آغاز شده بود، ادامه پیدا کرد.


خوراک حیوانات خانگی

تولید خوراک حیوانات خانگی در سطح جهانی ۴٫۵٪ افزایش یافت که ناشی از افزایش نگهداری حیوانات خانگی و گرایش به خوراک باکیفیت بالاست. آفریقا بیشترین رشد درصدی را با ۶۰٪ داشت و آسیا-اقیانوسیه نیز با رشد دو رقمی نشان داد که تمایل به نگهداری حیوانات خانگی در حال افزایش است.


خوراک اسب

تولید خوراک اسب در جهان ۲٫۳٪ افزایش یافت. این رشد ناشی از تمرکز بر خوراک‌های باکیفیت و تخصصی برای بهبود سلامت و عملکرد اسب‌هاست.


چشم‌انداز سال ۲۰۲۵

مرغ گوشتی و تخم‌گذار (Poultry): بخش طیور همچنان جایگاه برتر خود را حفظ خواهد کرد و حدود ۴۳ تا ۴۵٪ از کل تولید خوراک جهانی را به خود اختصاص می‌دهد.
خوک (Pig): تداوم تأثیر تب خوکی آفریقایی چالش‌ساز خواهد بود، اما مدیریت بیماری و کنترل هزینه‌ها کلید رشد هستند.
گاو شیری (Dairy): انتظار رشد پایدار به‌ویژه در آسیا-اقیانوسیه و هند.
گوشت گاو (Beef): چالش‌های عرضه در چین و اروپا ممکن است رشد را محدود کنند.
آبزیان (Aquaculture): رشد ملایم در اروپا و آمریکای لاتین، اما آسیب‌پذیری در آسیا.
خوراک حیوانات خانگی (Pet): رشد ادامه‌دار با تمرکز بر کیفیت، سلامت و پایداری.
اسب (Equine): روند رو‌به‌رشد با تأکید بر تغذیه عملکردی و تخصصی.


مهم‌ترین اقدامات زیست‌محیطی

بر اساس پاسخ‌های شرکت‌کنندگان در نظرسنجی چشم‌انداز کشاورزی و صنایع غذایی:
• کاهش آلودگی آب
• تولید انرژی‌های تجدیدپذیر
• ارتقای رفاه حیوانات
• کاهش استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و مقابله با مقاومت ضد میکروبی
• بهبود مدیریت کود
• کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای