علوفه نقش مهمی در حفظ تولید شیر در سیستم¬های پرورشی گاو شیری دارد. اگرچه می توان از کنسانتره با انرژی بالا تا حدی جهت دستیابی به این هدف استفاده کرد، اما دامداران در مواردی که غلات و سایر اجزاء کنسانتره جیره گران یا در دسترس نباشند، تا حد بیشتری از علوفه¬ها استفاده می¬کنند. با مدیریت صحیح سیستم علوفه ای، هزینه خوراک کاهش می¬یابد. علاوه بر کاهش هزینه های خوراک، راندمان تولید و سودآوری نیز بهبود می¬یابند. برخی از راهکارهای های مدیریتی تغذیه که به دستیابی این هدف اقتصادی¬ کمک می¬کند در این مبحث گنجانده شده اند.
سیستم ذخیره سازی سیلو
اقتصادی ترین سیستم سیلو برای 100 رأس گاو شیری روش سیلاژ کیسه ای است، که به دنبال آن سیلوهای استوانه ای عمودی بتنی یا گالوانیزه و سیلویهای استوانه ای افقی بسته بندی شده به همراه سیلوهای زیرزمینی روباز کمترین میزان سودآوری را دارند.
تفاوت ها این سیستم ها ممکن است به عوامل زیر بستگی داشته باشند:
- میزان قرار گرفتن در معرض آسیب قارچی (کپک زدن) و یا نامناسب بودن شرایط هوازی سیلاژ
- افت مواد مغذی ناشی از افت تولید شیر که نیاز به مکمل ها برای تأمین انرژی و پروتئین گله مورد نیاز است.
- تغییر در هزینه هاینگهداری ماشین آلات، استفاده از سوخت و برق، هزینه کارگری و هزینه های انبارداری.
استفاده از روش خشک کردن یونجه
استفاده از مواد خشک کننده شیمیایی مانند کربنات پتاسیم میتواند با شکستن لایه مومی ساقه بیرونی جهت خروج رطوبت، میزان خشک شدن دیواره سلولی ساقه را بهبود بخشد. این امر باعث میشود ساقه به همان سرعت برگ خشک شود، یعنی یونجهای که یک ماده شیمیایی به آن اضافه شده جهت خشک شدن تا 75٪ ماده خشک به 34 ساعت زمان نیاز دارد، در حالی که یونجه بدون مواد شیمیایی بیش از 50 ساعت زمان برای خشک شدن نیاز دارد. به این ترتیب، استفاده از ترکیبات شیمیایی، اتلاف محصول مزرعه را تا 70 درصد کاهش میدهد و بسیار مقرون به صرفه است.
استفاده از روش تیماربندی کاه
در مورد کاه فرآوری شده با آمونیاک، کنجاله پنبه دانه را میتوان درحدود 1 کیلوگرم در مقایسه با 2 کیلوگرم مورد نیاز در نمونههایی که از کاه تیمار نشده در برنامه های تغذیهای تلیسهها استفاده میکردند، تغذیه نمود. افزایش مصرف کنجاله پنبه دانه و افزایش قیمت آن باعث میشود سطح پایین تر 1 کیلوگرم در روز سودآورترین حالت ممکن باشد. نرخ رشد 6/0-65/0 کیلوگرم در روز هنگام استفاده 1 کیلوگرم در روز کنجاله پنبه دانه، نرخ تولید بسیار رضایت بخشی برای مزارع کوچکتر است.
استفاده از مکمل
در مورد گاوهاي شیری تغذیه شده با علوفه داراي كمتر از 8٪ پروتئين، استفاده از يك مكمل پروتئيني حائز اهميت است، اما زماني كه ميزان پروتئين علوفه 8٪ يا بيشتر باشد، استفاده از مكمل غلات ساده از نظر اقتصادي مقرون به صرفه تر خواهد بود چون غالباً میتواند نزدیک به یک سوم تا نیمی از هزینههای تغذیه با یک مکمل پروتئین را جبران نماید.
استفاده از مواد خوراکی جایگزین
موارد زیر نمونه هایی از موادی هستند که میتوانند به عنوان جایگزین علوفه در کاهش هزینه های خوراک و در نتیجه افزایش بازده تولید مورد استفاده قرار گیرند:
– استفاده از کاغذ روزنامه یا کاغذ کاهی
در یک مطالعه، گاوهای شیری طی یک دوره 40 روزه با جیره های حاوی 2 سطح از کاغذ روزنامه تغذیه شدند. با افزایش سطح کاغذ روزنامه ها در جیره خوراکی، میزان مصرف خوراک کاهش یافت، اما مقادیر قابلیت هضم تحت تأثیر سطح کاغذ روزنامه ها نبودند. با مقادیر بیشتری از کاغذ روزنامه در جیره، عملکرد و تولید شیر واقعی کاهش یافت. با این حال، با توجه به مقادیر بیشتر چربی شیر تولید شده در این نمونهها، مقادیر اصلاح شده چربی [1](FCM) برای جیره های با کاغذ روزنامه بیشتر بودند. با توجه به اینکه در حال حاضر یک تن کاغذ روزنامه استفاده شده و یک تن پوسته پنبه دانه با متوسط قیمتی به ترتیب در حدود 90 دلار و 260 دلار فروخته میشود، از دیدگاه اقتصادی، استفاده از کاغذ روزنامه ها منجر به صرفه جویی در حدود 85 دلار در هر تن علوفه می شود.
– استفاده از محتویات شکمبه
مطالعات نشان میدهد که افزودن مخلوطی از محتویات شکمبه به جو تا 15٪ از کل جیره، تأثیر منفی بر مصرف خوراک یا تولید شیر ندارد. همچنین در صورت تغذیه با جو دوسر یا علوفه یونجه تولید شیر برابر بود، اما میانگینی از صرفه جویی در12٪ از کل هزینه خوراک داشت.
– حیوانات سودآور
توجه تحقیقاتی کمتری در رابطه با پیدا کردن سودآورترین حیوان جهت استفاده از مقدار و کیفیت علوفه نسبت به پیدا کردن بهترین علوفه برای رفع نیازهای حیوان انجام شده است. به طور کلی پذیرفته شده است که گاوهای شیری با تولید بالا، بازده بهتری جهت علوفه با کیفیت بالاتر فراهم میکنند، برخلاف گاوهای گوشتی و جایگزینهای آنها که سودآوری بیشتری در استفاده از علوفههای با کیفیت پایین دارند.
Reference:
Salah Hamed Esmail. How to reduce dairy feed costs with forage management. 2020.
[1]– Fat-Corrected Milk
